បឹងកក់ធ្លាប់តែជាបឹងដ៏ស្រស់ស្អាត នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ កាលពីឆ្នាំ២០០៧ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយនឹង ក្រុមហ៊ុនមួយដើម្បីប្រគល់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុននោះ សម្រាប់រយៈពេល៩៩ឆ្នាំ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះជាលទ្ធផលដែលនាំឲ្យមានការចាក់បំពេញដីខ្សាច់នៅលើបឹងនោះ នៅក្នុងគោលបំណងដើម្បីឲ្យក្រុមហ៊ុន សាងសង់លើដីនោះ។ បឹងនេះគឺមានទំហំ៣២៨រ៉ៃ ដែលវាអាចផ្គត់ផ្គង់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺននាក់ បើវាត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរទៅជាដី។ វាហាក់ដូចជាការលះបង់ដ៏សមហេតុផលមួយសម្រាប់ទីក្រុងនៅក្នុងទិដ្ឋភាពនោះ។
ជាការពិតណាស់ ទីក្រុងផ្សេងៗបានចំណាយតម្លៃទឹកប្រាក់ដ៏ច្រើន សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីទេសភាព។ សម្រាប់ឧទាហរណ៍ ជញ្ជាំងទីក្រុងប៉េកាំងដែលមានប្រវែង២៤គីឡូម៉ែត្រ ដែលមានអាយុកាល៥៣០ឆ្នាំមកហើយ ត្រូវបានគេកម្ទេចចោល ដើម្បីធ្វើបន្ទប់ សម្រាប់ផ្លូវក្រវ៉ាត់ទី២ និងជួរទី២នៃផ្លូវក្រោមដីរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤។ វាមានភាពចម្រូងចម្រាសគ្នានាពេលនោះដែរ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ អ្នកទេសចរណ៍ភាគច្រើនដែលមកកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង មិនបានដឹងពីអត្ថិរភាពនៃជញ្ជាំងកាលពីមុនរបស់ទីក្រុងនេះឡើយ។
វាមិនខុសគ្នាទៅនឹងតំបន់បឹងកក់ទេ។ អ្នកទស្សនា ទៅកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញនឹងលែងចំណាំវាទៀតហើយ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំទៀត។ ពួកគេអាចរីករាយ នៅក្នុងភោជនីយ៍ដ្ឋានជាច្រើន និងសណ្ឋាគារលំដាប់ផ្កាយ៥ដែលត្រូវបានគេសាងសង់ នៅលើអតីតបឹងនេះ នៅពេលនោះដែរ។ បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មនុស្សជាច្រើននឹងរងទុក ពីគម្រោងនេះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ឬសូម្បីតែ មនុស្សជាច្រើនជំនាន់ផងដែរ។ ពួកគេគឺជាប្រជាជនដែលធ្លាប់រស់នៅ ក្នុងតំបន់នេះ។
ប្រជាពលរដ្ឋជាង៤០០០គ្រួសារ ដែលរស់នៅជុំវិញបឹងនេះ ត្រូវបោះបង់លំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេ ដោយសារតែគម្រោងមួយនេះ។ ពួកគេត្រូវបានគេផ្តល់ឲ្យនូវជម្រើសបីយ៉ាងៈ គឺត្រូវទទួលយកនូវប្រាក់សំណងចំនួន $៨៥០០ ឬយល់ព្រមក្នុងការតាំងទីលំនៅថ្មីដែលមានចំងាយ ២០គីឡូម៉ែត្រ ពីទីក្រុងភ្នំពេញ ឬក៏ផ្ទះល្វែងមួយនៅនឹងកន្លែងអភិវឌ្ឍន៍ នៅក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំទៀត បន្ថែមនឹងទឹកប្រាក់ $៥០០។
តើទាំងនោះគឺជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់ក្រុមអ្នកភូមិទាំងនោះដែរ ឬទេ? វាពិបាកនិយាយណាស់ សម្រាប់ក្រុមគ្រួសារទាំងអស់នោះ ចំពោះលក្ខខ័ណ្ឌផ្ទាល់ខ្លួន។ សមាគមន៍ធាងត្នោត ដែលជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងស្រុក បានធ្វើកិច្ចសំភាសន៍ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់។ យ៉ោងតាម ជម្រើសទីមួយ និងទីពីរ បុរសម្នាក់បាននិយាយថា ប្រាក់ចំនួន $៨៥០០ មិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់គាត់នោះទេ សម្រាប់គាត់ដែលទទួលបានត្រឹមតែផ្ទះឈើតែប៉ុន្នោះ។ ប៉ុន្តែ វាមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អ្នកមាន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ចំណែកឯតំបន់ទីតាំងថ្មី ស្ថិតនៅក្នុងតំណាក់កន្ទួតឯណោះ ហើយប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនគេពេញចិត្ត ចំណែកឯប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនមិនពេញចិត្តឡើយ។ វាហាក់បីដូចជាតំបន់តាំងទីលំនៅថ្មីមិនអាក្រក់ដូចដែល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនបានអះអាងនោះទេ។ យ៉ាងហោចណាស់ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាមួលដ្ឋាន មានដូចជា ផ្លូវថ្នល់ មន្ទីពេទ្យ និងសាលារៀនជាច្រើនក៏មានផងដែរ។ ជម្រើសចុងក្រោយ ដែលផ្តល់ឲ្យអ្នកស្រុកថ្មី នៅនឹងកន្លែងសម្រាប់រយៈពេល៥ឆ្នាំក្រោយ ដែលវាជាសញ្ញាល្អ នេះបើតាមក្រុមអ្នកភូមិជាច្រើនបានមានប្រសាសន៍ដូច្នេះ ក៏ប៉ុន្តែមិនមានសេចក្តីពិស្តារឡើយអំពីផែនការនេះ។ ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមានការងឿងឆ្ងល់ ថាតើផ្ទះរបៀបណាដែលពួកគេអាចទទួលបានក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំបន្ទាប់នោះ។ តើមានអ្វីផ្សេងទៀត ដែលពួកគេមិនមានជំនឿថារដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងក្រុមហ៊ុននឹងរក្សាពាក្យសំដីរបស់ពួកគេ។ យោងតាមលទ្ធផល បង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ៣០០០គ្រួសារ បានបដិសេធមិនព្រមចាកចេញឡើយ។
រឿងមួយដែលប្រាកដនោះគឺថា គម្រោងនេះប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅ របស់ប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ទីមួយ ប្រសិនបើ ប្រជាពលរដ្ឋចាកចេញពីទីក្រុង វានឹងមានការលំបាកកាន់តែខ្លាំង សម្រាប់ពួកគេ ក្នុងការប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ គ្រួសារមួយចំនួន ធ្វើអាជីវកម្ម ឧទាហរណ៍ បើកផ្ទះសំណាក់ ឬហាង នៅផ្ទះកាលពីមុនរបស់ពួកគេ។ ដូច្នេះអ្វីដែលពួកគេបានបាត់បង់ គឺច្រើនជាងទឹកប្រាក់ $៨៥០០ទៅទៀត។ ទីពីរ ក្រុមអ្នកភូមិ មិនអាចទទួលបាន នូវសេវាសុខភាព និងការអប់រំដ៏ល្អឡើយ។ ទីបី សម្រាប់អ្នកភូមិក្រីក្រ ដែលទទួលបានទឹកប្រាក់ $៨៥០០ មិនអាចទិញផ្ទះមួយ នៅក្នុងទីក្រុងបានទេ។ ពួកគេអាចត្រឹមតែជួលផ្ទះល្វែង ឬបោះបង់ចោលឪកាសផ្សេងៗ នៅក្នុងទីក្រុងតែប៉ុន្នោះ។
ការបណ្តេញចេញដោយហឹង្សា កើតឡើងបន្ទាប់ពីការបដិសេធមិនព្រមទទួលយកសំណងហួសហេតុនេះ។ ក្រុមហ៊ុន បានចាប់ផ្តើមបូមខ្សាច់លុបបឹង កាលពីឆ្នាំ២០០៨។ ក្រុមអ្នកភូមិក៏បានចាប់ផ្តើមធ្វើការតវ៉ាផងដែរ។ យើងអាចឮពត៌មានមួយអំពីក្រុមអ្នកតវ៉ា ដើម្បីសិទ្ធិលើដីធ្លីជារៀងរាល់ខែ និងបានដឹងឮពីក្បួនដង្ហែរ នៅពីមុខវិមានឯករាជ្យ សាលាក្រុង សាលាឧទ្ធរណ៍ និងធនាគារពិភពលោក នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំបន្ទាប់នេះ។ អ្នកស្រុកដែលទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់បានតវ៉ា ដើម្បីសំណងសមរម្យ បញ្ឈប់ការបណ្តេញដោយហិង្សា និងដើម្បីឲ្យមានការដោះលែងអ្នកតវ៉ាមួយចំនួន ដោយសន្តិវិធី។
ដោយមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ពីអ្នកភូមិជាច្រើននាក់ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមពិភពលោក អ្វីៗក៏បានប្រែក្លាយទៅជាប្រសើឡើង។ ទីមួយ ធនាគារពិភពលោក បានចាប់ផ្តើមចេញមុខ ក្នុងឆ្នាំ២០១០ ថានឹងលែងបន្តឲ្យប្រាក់កម្ចី ដល់ប្រទេសកម្ពុជា រហូតទាល់តែជម្លោះ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាដីធ្លី និងការបណ្តេញចេញប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានដោះស្រាយ។ ទីពីរ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ជម្រើសដល់ អ្នកភូមិដែលទទួលរងការប៉ះពាល់ ឲ្យត្រឡប់មកវិញក្រោយរយៈពេល៥ឆ្នាំ។ ទីបី បឹងកក់ទី១៣ ដែលជាក្រុមស្រ្តីធ្វើការក្នុងនាមប្រឆាំងទៅនឹងការជួល នៃតំបន់បឹងកក់ និងការបណ្តេញប្រជាជនចេញ ត្រូវបានដោះលែងក្រោយពេលពួកគេត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យ ជាប់ពន្ធធនាគាររយៈពេល២ឆ្នាំ។ ទីបួន រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញផ្សាយ អនុក្រឹតផ្តល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅសល់ចំនួន ៨០០គ្រួសារ ជុំវិញដីប៉ុន្មានជា១២.៤៤ហិចតា នៃដីលំនៅដ្ឋាន នៅក្នុងតំបន់បឹងកក់។ នៅបំណាច់ចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ ប្រជាពលរដ្ឋជាង ៥០០គ្រួសារបានទទួលប័ណ្ណកម្មសិទ្ធនេះ។
បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ រាល់ជោគជ័យទាំងនេះ មិនបានបញ្ឈប់ដំណើការសាងសង់នៅលើបឹងនេះឡើយ។ មកទល់ពេលនេះ ទីក្រុងភ្នំពេញបានបាត់បង់ បឹងកក់នេះទាំងស្រុង។ ក្រៅពីនេះ មានការប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅជុំវិញបឹងនេះ ដែលការបាត់បង់បឹងនេះក៏មានឥទ្ធិពលសក្តានុពលដ៏ខ្លាំង ទៅលើបរិស្ថានផងដែរ។
បឹងកក់បានដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ នៅក្នុងការកាត់បន្ថយខ្យល់ព្យុះ ឲ្យជៀសផុតពីតំបន់នានា ដែលនៅជុំវិញបឹង នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ បឹង និងទន្លេរ អាចបម្រើជាធនធានដ៏មានសារៈសំខាន់ សម្រាប់ទឹកកខ្វក់ និងការបង្ហូរទឹកកុំឲ្យកកស្ទះ។ លើសពីនេះទៅទៀត បឹងអាចបំបាត់ការបំពុល នៅក្នុងទីក្រុងបាន។ នៅក្នុងអំឡុងពេល រដូវម៉ូសុង បឹងអាចរក្សាទឹក កាត់បន្ថយការជន់លិច នៅក្នុងទីក្រុង។
ទីក្រុងភ្នំពេញ គួរតែរៀនមេរៀនពីទីក្រុងផ្សេងៗ នៅក្នុងប្រទេសចិន។ វូហាន ជាទីក្រុងមួយ នៅក្នុងចំណោមទីក្រុងធំៗ នៅក្នុងប្រទេសចិន ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជាប់ទន្លេរ ឆាងជាំង។ វាធ្លាប់តែជាទីក្រុងដែលសំបូរទៅដោយបឹង ដែលរួមមានបឹងធម្មជាតិរហូតទៅដល់ ១២៧។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ ចំនួនបឹងបានកាត់បន្ថយអស់៣៨ហើយ ដើម្បីធ្វើការសាងសង់អាគារពាណិជ្ជកម្មជាច្រើន ដែលនាំឲ្យទីក្រុងនេះ ទទួលរងផលបះពាល់យយ៉ាងខ្លាំង។ ជាលទ្ធផល រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចចិត្ត ជីកបឹងសិប្បនិម្មិត ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានាពេលបច្ចុប្បន្ន។
ចំណែកក្រុមអ្នកភូមិដែលទទួលរងផលបះពាល់ និងទីក្រុងទទួលនូវការរងទុក មនុស្សមួយចំនួនផ្សេងទៀត ទទួលបានផលប្រយោជន៍ដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់។ ក្រុមហ៊ុន ស៊ូកាគូ ជាក្រុមហ៊ុនមួយ ដែលទទួលបានសម្បទានដី នៅតំបន់បឹងកក់ ដែលត្រូវបានត្រួតត្រាដោយលោក ឡៅ ម៉េងឃិន សមាជិកព្រឹទ្ធសភារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ចំនុចនេះ បានស្តែងឲ្យឃើញ រាល់របាយការណ៍ភាគច្រើន ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ។
លោក ឡៅ ម៉េងឃិន មានអំណាចគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទទួលបានដីនេះ ប៉ុន្តែមិនមានធនធានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍វា ដោយខ្លួនឯងឡើយ។ ក្រុមហ៊ុន ស៊ូកាគូ បានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក្រុមហ៊ុនអ៊ាដូស ហុងជុន ដែលជាហោប៉ៅដ៏ជ្រៅរបស់ចិន ដើម្បីជួយជាមួយនឹងគម្រោងសាងសង់ នៅលើដីដែលទទួលបាននាពេលថ្មីៗនេះ។ ពួកគេបានធ្វើការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នា ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ដីនេះ។ ប៉ុន្តែ ក្រុមហ៊ុនចិន បានដកចេញ នៅឆ្នាំនេះ (ខែកក្តដា ឆ្នាំ២០១៤) ដោយទុកឲ្យក្រុមហ៊ុន ស៊ូកាគូនៅតែឯងដោយមិនមានការគាំទ្រផ្នែកហិរញវត្ថុគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ បើទោះបីជាយ៉ាងណា ក្រុមហ៊ុនដែលបានចុះបញ្ជីរបស់ប្រទេសសិង្ហបូរី ឈ្មោះអេចអិលអេច បានចូលរួមទៅលើអតីតបឹងនេះ តាមមធ្យោបាយខុសប្លែកគ្នា នាពេលថ្មីៗនេះ។ ក្រុមហ៊ុននេះ បានដាក់ទុន ១៤.៩លានដុល្លារ ទិញកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមហ៊ុន ស៊ូកាគូ។ កាលពីខែមិថុនា ដីចំនួន ១.៣ហិចតាអភិវឌ្ឍន៍ដោយខ្លួនឯង។ ដោយលទ្ធផល អ្នកតវ៉ាបានផ្លាស់ប្តូរពីស្ថានទូតចិន មកតវ៉ានៅស្ថានទូតសិង្ហបូរីវិញ។ ករណីបឹងកក់ឆ្លុះបញ្ចាំងអោយឃើញនូវបញ្ហាដីធ្លីដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងរយៈពេលមួយទស្សន៍កន្លងទៅនេះ។ រដ្ឋាភិបាលបានចុះហត្ថលេខា ស្ទើតែពីរភាគបី នៃដីដែលអាចដាំដំណាំ របស់ប្រទេសកម្ពុជា ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនវៀតណាម និងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយចំនួន ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយ ក្រុមមន្ត្រីមានអំណាច។ ចំណែកឯប្រជាពលរដ្ឋដែលបានបាត់បង់ដីរបស់ពួកគេទទួលរងការឈឺចាប់ ខណៈមនុស្សមួយចំនួនកាន់តែមានឡើង។ ខ្ញុំគិតថា នោះគឺជាហេតុផល ដែលក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តប្រណីតម៉ាករ៉ូស៊្រយ មានបំណងចង់បើកការិយាល័យតាំងបង្ហាញ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសមួយ នៅក្នុងចំណោមប្រទេសក្រីក្រជាងគេបំផុត របស់ពិភពលោក។
ដេង ស៊ាវពីង អតីតមេដឹកនាំរបស់ចិន បានប្រាប់ប្រទេសរបស់គាត់កន្លងទៅអស់មួយជំនាន់ទៅហើយថាៈ “ដំបូងត្រូវធ្វើឲ្យប្រជាជនមួយចំនួនមានសិន។” វាបានធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេសចិនបានប្រសើ ហើយបង្កើតបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ឆាប់រហ័ស នៅក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទស្សវតន៍កន្លងទៅនេះ។ ប៉ុន្តែវាធ្វើការយ៉ាងល្អ ពាក់ព័ន្ធនឹងការសន្មត់ថាប្រជាជនដទៃទៀតនឹងមិនធ្លាក់ខ្លួនកាន់តែក្រីក្រនោះទេ នៅក្នុងពេលនោះ។ វាល្មមហើយដែលប្រជាជនកម្ពុជាបានរងទុកដោយសាររបបខ្មែរក្រហម។ ពួកគេមិនសមនឹងទទួលរងការឈឺចាប់បន្ថែមទៀតឡើយ។
តំណភ្ជាប់ដែលត្រូវបានទាក់ទងផ្សេងទៀត៖
http://www.licadho-cambodia.org/tag/%20boeung_kak_lake
http://saveboeungkak.wordpress.com
http://www.inclusivedevelopment.net/bkl/